Vietnam VVI Trip 2024 in HCMC & Danang
ทริปลงทุนเวียดนามปีนี้จัดแน่นเต็มอิ่ม 9 วัน ซึ่งถือเป็นทริปที่ไปนานที่สุดเท่าที่เคยไปเวียดนามมา แต่ทำให้ได้เข้าใจประเทศ ผู้คน สังคม และวัฒนธรรมในแบบที่ไม่ได้คิดไว้
รอบนี้ไป Danang ครั้งแรกก็ยิ่งได้เห็นมุมใหม่ๆที่ไม่เคยได้เห็นและทำได้ดีกว่าที่คิดไว้มาก ในโพสต์นี้เลยอยากเขียนสรุป Insight สิ่งที่ได้พบเจอ + จดบันทึกข้อความ รูปภาพ ความประทับใจระหว่างทริปไว้ด้วยครับ
ดร. ก้องเกียรติ
ทริป HCMC รอบนี้ผมประทับใจ ดร. ก้องเกียรติ เป็นพิเศษ หลังจากที่ฟัง Talk บนเวที ก็ได้รุมถามและฟังหลังงาน สิ่งนึงที่จำได้แม่น ท่านบอกว่าคนเราบางทีโอกาสดีๆมาครั้งเดียว ถ้ามาแล้วคุณต้องรีบคว้าไว้ พร้อมยกตัวอย่างมากมาย ทั้งคนที่คว้าไว้ และ พลาดมันไป ฟังแล้วก็เหมือนจะได้ยินอยู่เรื่อยๆ แต่ตัวอย่างแต่ละอันนี้เล่าได้สนุกและเห็นภาพมากๆครับ
ท่านเล่าย้อนไปตั้งแต่ทำงานที่ Bearing ทำดีลต่างๆ ทำให้มี Connection มากมาย ทั้งเศรษฐี ทั้งกองทุนใหญ่ๆล้วนสนิทสนมกัน จนไปถึงการทำดีลต่างๆในไทย ปัจจุบันท่านลงทุนทั่วโลก หลายประเทศ และไม่ได้ลงทุนแค่หุ้น แต่รวมถึงที่ดิน และ คอนโด ตามประเทศต่างๆ ท่านเล่าถึง Startup ว่าเวียดนามก็มี จีนก็มี แต่ถ้าท็อปๆต้องที่อิสราเอล พร้อมยกตัวอย่างแต่ละบริษัทที่ไปลง เวียดนามท่านก็ลงแต่อาจจะไม่ได้โฟกัสมากนัก
ดร.นิเวศน์
ช่วงค่ำของวันที่ 2 รอบนี้ ดร.นิเวศน์ ยังพูดคล้ายๆเดิมแบบที่ได้ฟังกันอยู่เรื่อยๆ แต่รอบนี้ผมรู้สึกว่า ดร. ให้ความเห็นกับ ACV ชัดกว่าทุกๆครั้งจากทุกๆครั้งที่ผมได้ฟัง ท่านคิดว่า ACV จะต้องใหญ่กว่า AOT ถึงจะมีความเสี่ยงจากรัฐบาล แต่ท่านเชื่อว่ารัฐบาลก็ยังต้องการรายได้จากสนามบินไปพัฒนาเพิ่ม จึงคิดว่ารัฐบาลน่าจะยังอยากปล่อยให้สิ่งนี้เติบโต รวมถึงยังบอกว่า FPT มีสิทธิ์ที่ Market Cap จะใหญ่ที่สุดในช่วงหนึ่ง ซึ่งเป็นทฤษฎีเดียวกันกับที่ท่านคิดสำหรับ CPALL ว่าตอนนี้ยังไม่ใหญ่ที่สุด แต่ก็มีสิทธิ์ที่วันนึง ซักช่วงเวลานึงอาจจะใหญ่ที่สุด
พี่เอก VP Bangkok Bank VN
Key Takeaway คือตอนนี้ ความเป็น Labor Intensive เริ่มหายไป ลูกค้าที่มา ไม่ได้มาเพราะเรื่องนี้เพียงอย่างเดียวแล้ว ถ้า labor intensive จะไปลงอินโดแทน และค่าแรงขั้นต่ำยังปรับขึ้น 6-7% ทุกปี
พี่เอกเชื่อว่าถ้า US ยังไม่ลดดอกเบี้ย เศรษฐกิจอาจจะยังไม่ดี ถ้า Export จะยังชะลอ โดยรวมตอนนี้ถือว่ายังไม่ค่อยดีมากนัก
พี่แจ็ค วิศวกร ปันยารชุน
ถ้าเวียดนามย้ายไปเป็น Emerging Market สำเร็จพี่แจ็คคาดการว่าเงินจะเข้ามาอีก 20 เท่า (ผมจำไม่ได้ว่า 20 เท่าของอะไร ถ้าใครจำได้เม้นบอกหน่อยนะครับ)
(ความเห็นส่วนตัว: ผมว่าเกมส์นี้น่าสนุกสุดๆ 555)
การท่องเที่ยวเวียดนาม
-HCMC ผมว่าพัฒนาและดูมีสีสันมากขึ้นเทียบกับรอบก่อนที่มาตอน Oct 2023 แต่ที่น่าประหลาดใจคือ Danang
-ดานัง เป็นเมืองที่ผังเมืองดีที่สุดในเวียดนาม การคิดมาอย่างดีทำให้เมืองนี้จะยังเติบโตได้อีกเยอะ โดยรวมร้านและ รร ราคาไม่แพง ค่อนข้างสงบ ค่าครองชีพถูกกว่า HCMC เยอะมากพอสมควร
-แต่สิ่งที่ผม wow คือ Banahill ไม่คิดว่าเค้าจะทำได้ดีขนาดนี้ ทำ product ออกมาได้ดีมากๆ โดยที่ price ยังถือว่าไม่แพงเลย ตอนนี้กำลังขยาย phase ใหม่ๆ รวมถึงเริ่มมีแพลนจะสร้าง รร 5 ดาวเพิ่มแล้วด้วย
-โดยรวมผมรู้สึกว่าไทยมีดี แต่ถ้าไม่ปรับตัว จะโดนแย่ง share แน่ๆครับ ก่อนหน้านี้ผมคิดว่าเวียดนามน่าจะสู้ยากเพราะความเป็น Thai มันขายได้และไม่ได้คิดว่าเค้าจะ focus แต่ที่นี่สำหรับมือใหม่ ผมว่าทำได้ไม่เลว และจากการลงทุนต่างๆที่ส่งเสริมเรื่องนี้ การเติบโตมาแน่ๆ อยู่แล้ว แต่พอได้ไป คิดว่าน่าจะโตได้มากกว่าที่คิด
-ไปเวียดนามได้สำรวจ Club/Bar ตามเคย ผมคิดว่าโดยรวมไม่ได้ห่างจากไทยมากเลย DJ และ เพลงดี Service บางร้านก็เหมือนไปทองหล่อ และที่สำคัญคืออยู่ ตจว. ก็มีที่ดีๆเหมือนกันด้วย ไม่ได้มีแค่ใน HCMC
พี่ป๊อป
รอบนี้ไป 8 คืน หารค่าห้องนอนกับพี่ป๊อปไป 5 คืนพร้อมดูดความรู้มาจนแน่น
-พี่ป๊อปบอกว่าคนไทยชอบมองคนเวียดนามด้วย lens ของคนไทย ว่าทำไมมันทำแบบนั้นแบบนี้ แต่จริงๆเราต้องมาเข้าใจเค้า และมองในมุมมองของเค้า จะทำให้เราเข้าใจเค้ามากขึ้น การศึกษาประวัติศาสตร์ช่วยได้
-Emerging Market เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ของประเทศที่ต้องการเงินทุนเพื่อขยายตัวแต่ bank ปล่อยให้ไม่ทัน เงินจากนักลงทุนเลยต้องเกิด
-เวลาดูการท่องเที่ยวเวียดนาม เปรียบเทียบแค่ประเทศโซนอาเซียนก็พอ เพราะมันคือ target ใกล้เคียงกัน เช่น ไทย เวียดนาม อินโด มาเล (ก่อนหน้านี้ชอบไปบอกพี่ป๊อปว่าที่อื่นสวยกว่าเยอะ แต่มันไม่ใช่ไทย และไม่ใช่โซนนี้)
-คนเวียดนามยังอยู่ักันเป็นครอบครัวใหญ่ ทุกบ้านพร้อมใจทำงานช่วยกัน หลายคนมากๆและเก็บเป็น 10 20 30 ปี เพื่อที่จะซื้อบ้าน แม้แต่พวกเวียดกิว ไปทำงาน ตปท ก็ยังส่งเงินกลับมา
-คนเวียดนามสามัคคีมาก เค้าผ่านสงครามมา เค้ารู้ว่าถ้าเค้าไม่สามัคคีกัน เค้าจะไม่รอด
ไกด์ท้องถิ่น
-ตอนนี้ถึงค่าแรงอาจจะยังไม่เยอะ แต่เป็นช่วงที่ดีที่สุดของเวียดนามแล้ว เมื่อก่อนพ่อไกด์บอกว่า คนเวียดนามไม่มีงานให้ทำ ไม่มีข้าวให้กิน ไม่มีบ้านให้อยู่ ไม่มีเงินให้เก็บ
-หลายๆคนมีหลายงาน บางทีร้อนกลับบ้าน ดึกๆค่อยออกมาอีกที
-คนที่นี่ต้องมีลูกกันอย่างน้อย 3 คน และอยากมีลูกผชด้วย ช่วงโควิด คนเกิดเพิ่ม 4 ล้านคน
-เด็กเวียดนามตั้งใจเรียนเพราะต้องจ่ายค่าเทอมเอง
-ทุกคนขยันกันหมดจริงๆ (อันนี้เติมเอง)
หมอนวดที่ รร ที่ Danang
-จีน ไต้หวัน จะมาทำธุรกิจ
-เกาหลี ตอนนี้มาอันดับ 1
-ต่างชาติก็เยอะ (ถามคนนึงเจอที่ร้านอาหารบอกทำงานอะไร เค้าบอก Crypto)
Strategy Masan
-ตอนนี้สินค้า Masan คิดเป็นประมาณ 18% ของสินค้าใน WinMart
-WinMart ใช้ strategy แยก ประเภทของ store เพื่อ cater different target groups (Urban, sub-urban, rural) การลงทุน 30k, 40k, 50k USD approx./store
-คิดว่าการขายเหมืองจะพยายามทำในปีนี้ แต่ไม่ง่าย ฟังแล้วอาจจะปลายปีอย่างเร็วครับ
-ทุกปี MCH จะออกสินค้า 50-100 ชิ้น เพื่อมาลอง (ผมคุ้นๆว่าเค้าไปซื้อสูตรมาเลย เค้าบอกว่าไม่อยากเสียเวลาลองผิดลองถูก)
-บริษัท focus การสร้างแบรนด์ ซึ่งดูจะเป็นสิ่งที่บริษัทเชี่ยวชาญ
-ถามว่าจะสู้กับ Back Hao Xanh ยังไง เค้าบอกว่าสินค้าใน WinMart จะมีพวก WinEco, Meat Deli ซึ่งถ้าอยากซื้อก็จะมีขายแค่ที่นี่ ซึ่งเป็น Synergy เพราะตัวสินค้าเองก็จะมี Distribution Channel ของตัวเอง และสินค้าจะไม่ได้ถูกเหมือน Bach Hao Xanh
-ถามว่า strength/weakness ของ Bach Hao Xanh คืออะไร เค้าบอกว่า MWG กล้า bet กล้ามาลงทุนกับ BHX ส่วน Weakness คือตอนนี้ขายได้ SSSG โต แต่ Margin ลดเยอะ
-ผมถามว่าใส่ของสดเพราะของอื่นๆขายไม่ได้รึเปล่า เค้าบอกว่า Rural ยังปลูกผักกินเอง ใส่ไม่เยอะ กลัวของเน่า … จำคำตอบที่เหลือไม่ได้
-เค้ามอง WinMart Premium กว่า และ BHX Mass กว่า
-เค้าบอกว่าเค้าเชื่อว่าตลาดใหญ่พอจะมี 2 players ได้
-ไปลองเดิม WinMart ก็เห็นสินค้า MCH จะอยู่ตาม Location ดีๆ
-พี่ป๊อปบอกว่า WinMart จะขายสินค้า MCH เช่นซอสถูกกว่าที่อื่นๆประมาณ 5%
-Meat Deli ราคาไม่ถูก มีทั้งปกติ และ Premium
ความเห็นส่วนตัว
-ทริปนี้ทำให้ผมเชื่อมั่นในเวียดนามมากกว่าทุกๆครั้ง เข้าใจวิถีชีวิตของคนมากขึ้น และมั่นใจในหลายๆมุมของประเทศนี้
-เวียดนามจะไม่ได้โตตามไทยแล้วแซงไป แต่จะไปคนละทางแต่เป็นทางที่ใกล้กว่าและระยะทางไกลกว่า เพราะเค้า focus semi-conductor ไทยไม่สามารถทำได้
-ปี 2030 GDP แซงไทย (Analyst) แล้วผมคิดว่าอีกซักพัก GDP/Capita ก็มีสิทธิ์แซงได้ไม่ยาก
-ผมเริ่มมองว่าเค้าจะเป็นแบบเกาหลี พูดว่าเวียดนามแล้วจะมีความรู้สึกถึงประเทศพัฒนาเกิดขึ้น
-อนาคตถึงไทยจะสู้เวียดนามไม่ได้แล้ว แต่เราก็ยังต้องพัฒนาเพราะตอนนี้ผมรู้สึกกลัวแทนมากๆ ถ้าเรายังอยู่กันแบบนี้
สุดท้ายนี้ขอขอบคุณ Speaker ทุกท่านที่มาให้ความรู้ VVI ที่จัดสัมนา และ เพื่อนๆพี่ๆน้องๆทุกท่านที่ได้เจอครับ ทริปนี้ได้รู้จักคนใหม่ๆมากมาย และได้ insight จากหลายๆ industry ที่แต่ละท่านทำงานอยู่ เป็นอีกทริปที่ได้ความรู้ ความสนุก และ ความมั่งคั่ง (ในอนาคต) ไปพร้อมๆกันครับ
***ทั้งหมดนี้ ผมพึ่งมานั่งนึก เพราะฉะนั้นข้อมูลอาจจะคลาดเคลื่อน ถ้าจะใช้ข้อมูลขอให้ไปตรวจสอบอีกรอบนะครับ